زندگی نامه شهید رحمان استکی
شهید رحمان استکی نماینده استان چهارمحال و بختیاری در اولین دوره مجلس شورای اسلامی، از شهدای حادثه انفجار در دفتر حزب جمهوری اسلامی در ۷ تیرماه سال ۱۳۶۰ است.
آن زمان به دلیل عدم تفکیک شهرکرد از استان اصفهان وی نماینده استان اصفهان در مجلس شورای اسلامی محسوب می شد.
زندگی نامه شهید رحمان استکی (نماینده مردم شهرکرد)
محل تولد: شهرکرد
سن در هنگام شهادت: 31 سال
مدارک علمی: کارشناسی
تخصص: مدیریت آموزشی (علوم تربیتی)
سابقه مبارزاتی: از سال 1352
کار تشکیلاتی: پایه‌گذار حزب جمهوری اسلامی در استان چهارمحال و بختیاری
مسئولیت‌ها: معاون و کفیل آموزش و پرورش استان چهارمحال و بختیاری، نماینده مردم شهرکرد در مجلس شورای اسلامی.
تولد تا جوانی
رحمان استکی فرزند رضا، سوم اردیبهشت سال 1329 هجری شمسی در خانواده‌ای مذهبی در شهرکرد دیده به جهان گشود. شالوده اعتقادی و روحیه ظلم ستیزی رحمان به خانواده مؤمن و معتقد او بازمی‌گردد که بعدها در طول حیات پربرکت انقلاب اسلامی سه شهید گلگون کفن تقدیم آرمان‌های والای اسلامی نمودند.
استکی پس از اخذ مدرک تحصیلی دیپلم و پایان خدمت نظام وظیفه، در سال 1351 هجری شمسی به استخدام آموزش و پرورش درآمد و تعلیم و تربیت را پیشه خود ساخت.(*)
(*پاورقی: آرشیو اسناد تاریخی بنیاد فرهنگی هفتم تیر، کد پرونده : 604702)
او به خوبی مسیر هدایت نونهالان و نوجوانان را شناسایی کرده بود و به واسطه عقبه دینی خود و ارتباط با روحانیت مبارز، همواره سعی می‌کرد تا دانش‌‌آموزان را با اصول و مبانی اعتقادی دین مبین اسلام و کلام وحی که اساس مبارزه با ظلم و کفر است، آشنا و مأنوس نماید. استکی در طول سال‌های قبل از پیروزی انقلاب شکوهمند اسلامی، به سبب شناخت خوبی که از ماهیت و حقیقت انسان‌ها داشت و به استعدادهای درونی و فطری پاک دانش‌‌آموزان واقف بود، توانست خیلی سریع با آنان ارتباط برقرار کند.
وی با اتکا به معارف عمیق اسلامی، به‌کارگیری روش‌های صحیح تعلیم و تربیت اسلامی و نفوذ کلام در میان دانش‌‌آموزان، آن‌ها را به صحنه مبارزه با طاغوت کشاند و با برپایی جلسات مخفی، روحیه کفرستیزی را در زمینه فرزندان محروم خطه شهرکرد بیدار کرد. به واسطه روشنگری‌های استکی، بسیاری از دانش‌‌آموزان شهرکردی به صف مبارزان انقلابی پیوستند.
در پی برپایی تظاهرات دانش‌آموزی، مدیرکل وقت آموزش و پرورش استان چهارمحال و بختیاری، طی گزارشی به ساواک، رحمان استکی را مسبب و عامل تحریک دانش‌‌آموزان معرفی می‌نماید. ساواک در این مدت رحمان استکی را شناسایی کرده بود او را دستگیر و تحت بازجویی و شکنجه قرار می دهد.(*)
(*پاوقی: آرشیو اسناد تاریخی بنیاد فرهنگی هفتم تیر، کد پرونده : 604702)
مدیریت و دوراندیشی از ویژگی‌های بارز استکی
معلم شهید، یک سال پس از حضور در کلاس‌های درس، برای آشنایی بیشتر با نهضت امام خمینی(ره) و جریان‌های مبارز اسلامی به تهران هجرت کرد و پس از ارزیابی و برقراری ارتباط با آیت‌الله دکتر محمد حسینی بهشتی به توصیه دوستان هم‌رزم و انقلابی خود و برای ادامه موج اعتراضات مردمی به زادگاهش شهرکرد بازگشت، هوشمندانه، بیشتر تظاهرات مردمی را سازمان‌دهی و مدیریت می‌کرد و با ایمان قوی و شهامت فراوان، بدون هیچ ترس و واهمه ای، اعتصابات دانش‌آموزی را تقویت می نمود.
شهید رحمان استکی در سال 1353 وارد دانشگاه شد و در همین ایام با حضور در کلاس درس علامه محمدتقی جعفری (ره) و جلسات مخفی آیت‌الله دکتر محمد حسینی بهشتی، عزم خود را برای ادامه مبارزه با رژیم ستم شاهی دو چندان نمود.
وی در سال 1357 در رشته مدیریت آموزشی از دانشگاه تربیت معلم تهران موفق به اخذ درجه کارشناسی شد. هم‌زمان با اوج مبارزات مکتبی ملت ایران، به شهرکرد بازگشت و صحنه مبارزات را هدایت نمود.
شهید استکی پس از پیروزی انقلاب اسلامی
استکی با پیروزی انقلاب شکوهمند اسلامی، به رهبری حضرت امام خمینی رضوان‌الله‌تعالی‌علیه به سنگر مدرسه بازگشت و با خلوص نیت و عزمی سترگ، نوجوانان و جوانان را به مجاهدتی دیگر که همانا قطع وابستگی علمی به بیگانگان و اعتلای آرمان‌های انقلابی بود تشویق کرد. او به عنوان یک معلم آگاه و متعهد، وظایف خود را به‌نحو احسن دنبال می‌کرد تا این‌که علی‌رغم میل باطنی خود، به عنوان معاون آموزشی و سپس کفیل اداره کل آموزش و پرورش استان چهارمحال و بختیاری منصوب شد. وی صادقانه و بی هیچ تکلفی بیشتر اوقات، تا پاسی از نیمه‌شب در محل کار خود حضور داشت و برای ایجاد امکانات علمی و آموزشی در سطح استان و آشنایی اولیاء و مربیان با دستاوردهای تعلیم و تربیت اسلامی فعالیت می‌کرد.
استکی که در طول مبارزه با رژیم منحوس پهلوی، روحیه تشکیلاتی را در درون خود به خوبی پرورش داده بود، از نبود تشکیلات منسجم سیاسی اسلامی در بین نیروهای مکتبی و نیز نفوذ منافقین در پشت نقاب تزویر و شعارهای عوام‌فریبانه رنج می‌برد. شهرکرد یکی از شهرهایی بود که منافقین در آن بسیار فعال بودند و شهید استکی خدمات فراوانی در افشاگری چهره پلید نفاق و منافقین داشت و مورد غضب و کینه آن‌ها بود. از این رو با اعلام تاسیس حزب جمهوری اسلامی و تایید آن از سوی بنیان‌گذار فقید جمهوری اسلامی ایران، با توجه به شناخت قبلی که از اساتید مبارز همچون دکتر بهشتی و دکتر باهنر داشت، با کمک نیروهای وفادار انقلابی دفتر حزب جمهوری اسلامی را در شهرکرد ایجاد کرد.
وی برای بسط و گسترش مراکز علمی و پایگاه‌های آموزشی، از هیچ خدمتی دریغ نکرد و سیل تهمت‌ها و شایعه‌سازی‌های برخی عناصر منحرف باقی‌مانده در آموزش و پرورش نیز نتوانست کوچک‌ترین خللی در عزم راسخ او به وجود بیاورد.
استکی و افشای چهره کریه منافقین
پس از پیروزی انقلاب اسلامی، جریان‌های التقاطی با محوریت منافقین و لیبرال‌ها که در زیر چتر حمایتی استکبار جهانی قرار داشتند با طرح مطالبی نظیر اسلام ارتجاعی، استبداد و... با نقابی که به چهره داشتند پیوسته بر طبل مترقی نمایی اسلام می‌کوبیدند و با توطئه‌چینی، سعی داشتند ضمن حذف نیروهای انقلابی و مکتبی، در همه ارکان نظام نفوذ و زمینه‌های وابستگی مجدد مردم رهیده از ظلم را فراهم نمایند.
شهید استکی که در طول مبارزه، به ماهیت جریان‌های التقاطی، نظیر منافقین و لیبرال‌ها، پی برده بود، همواره در برابر آن‌ها ایستادگی می‌کرد و با آموزه‌های دینی خود سعی داشت تا نقاب تزویر و نفاق را از چهره کریه آنان برانداخته و ماهیت واقعی آنان را آشکار سازد.
او با هوشیاری و تیزبینی، خطاب به هم‌رزمان خود می‌گفت: «برادران و خواهران؛ ضدانقلاب، گروهک‌های منحرف و منافق، برای تحقق نیات شوم و باطل خود «حرف حق» می‌زنند، باید هوشیار و بیدار بود تا مبادا در طول مبارزه این مسئله مهم را از یاد ببریم و غافل شویم.» (نک {بی نام} پیشتازان شهادت در انقلاب سوم، دفتر انتشارات اسلامی، تهران 1360، ص 78)
شهید استکی در سنگر خانه ملت
با آغاز انتخابات اولین دوره مجلس شورای اسلامی در سال 1358، به عنوان نامزد حزب جمهوری اسلامی در حوزه انتخابیه شهرکرد معرفی شد و مردم این شهرستان با شناختی که از تقوا و روحیه مبارزه و خدمتگزاری استکی داشتند او را به عنوان نماینده خود انتخاب کردند و رحمان استکی با کسب 63 درصد آرای مردم شهرکرد به خانه ملت راه یافت.
رحمان استکی از زمانی که به‌‌عنوان نماینده مردم شهرکرد به مجلس شورای اسلامی راه یافت، خدمات بی‌شائبه‌ای را در این مسئولیت از خود به یادگار گذاشت. او همواره برای رفع فقر و محرومیت، بهبود وضع معیشتی مردم و مبارزه با احتکار و گران‌فروشی و زبونی دشمنان قسم خورده انقلاب اسلامی ایران مجاهدت می‌کرد.(*)
(*پاورقی: شهید رحمان استکی در پنجاه و نهمین جلسه علنی مجلس در تاریخ 23/7/1359 در بخشی از سخنان قبل از دستور با اشاره به برخی کارشکنی‌های استکبار و عوامل داخلی آن می‌گوید: توصیه می‌کنم به همه همکارانم در مجلس... و هم به دولت برادرمان آقای رجایی، آنچنان طرح و برنامه و لوایحی تهیه بشود که این همه ایثار و از خودگذشتگی {مردم} در یک کانال صحیح برای سازندگی ایران هم در زمان جنگ و هم بعد از جنگ به کار گرفته بشود... ستون پنجم اگر کسی بگوید در این مملکت نیست، دروغ گفته است. ستون پنجم اشکال مختلف دارد و سیاست‌های جدیدی را هم دارند. به نظر من هر حرکتی که تضعیف روحیه مردم را بکند، تضعیف وضعیت اجتماعی ما را بکند، ازجمله گران فروشی، از جمله احتکار، از جمله کنز کردن سرمایه‌ها،... این‌ها همه از ارکان اصلی ستون پنجم دشمن هستند. «آرشیو اسناد تاریخی بنیاد فرهنگی هفتم تیر» کد پرونده: 604702)
شهید استکی، بیست و چهار روز پس از آغاز جنگ تحمیلی در نطق قبل از دستور خود دیکتاتور بعثی عراق را دیوانه و نوکر سرسپرده کفر جهانی معرفی می‌کند و در ادامه می‌افزاید: «... سوال من از امت بپاخاسته اسلام و... ملت مسلمان و رنج‌دیده عراق است... سوال من از طفلان و نوزادان معصوم فلسطینی است که قبل از آنکه رایحه دل انگیز پستان مادرشان را استشمام کنند، مزه تلخ باروت های اسرائیلی را مضمضه می کنند... آیا صدام حسین که 143 فروند هواپیمای عراقی را تا پریشب در خاک ایران از دست داده است، چند فروند هواپیما به جبهه نبرد با اسرائیل فرستاد؟... اکنون بعث عراق به مبارزه علیه ایران برخاسته است. آیا وجدان‌های بیدار دنیا می‌پذیرند که صدام مسلمان باشد.»(*)
(*پاورقی: بخشی از نطق قبل از دستور شهید رحمان استکی در نشست علنی 23/7/1359 مجلس شورای اسلامی، آرشیو اسناد تاریخی بنیاد فرهنگی هفتم تیر، کد پرونده 604702)
شهید رحمان استکی، با درایتی که داشت توانسته بود اهداف نظام های استکباری و برخی عمال وابسته را شناسایی و آینده را به وضوح ترسیم نماید. او در ادامه نطق قبل از دستور خود می‌گوید: «... جنگ ما یک روز، دو روز نیست، این رشته سر دراز دارد، هنرپیشه‌هایش عوض می شود،... عراق قطعاً کنار می رود، ملت عراق در کنار ما قرار خواهد گرفت و این از مسلمات است...» (*پاورقی: همان)
استکی، در طول مبارزه آموخته بود تا تمشیت امور و نگاه به آینده و ژرف‌نگری را فراموش نکند، از این رو معتقد بود هرگز نباید برخی کاستی‌ها و مشکلات مانع از تحقق خواسته‌های ملت و اهداف انقلاب شود. او همواره ادامه مسیر براساس برنامه و تکیه بر اصول قانون اساسی را یادآور می‌شد و «وحدت ملی» را بر همه امور مترتب می‌دانست.(*)
(*پاورقی: ما {نباید به سبب برخی مشکلات} بقیه کارهایمان را تعطیل کنیم. لذا اصول قانون اساسی را من اصرار و التماس و خواهش می کنم، مخصوصاً اولویت قائل هستم برای اصول 44 و 49 قانون اساسی من عرضم را در همین جا تمام می کنم، البته صحبت ها می دانید که زیاد است، خصوصاً از حوزه انتخابیه خودم {شهرکرد} حرفی دارم که ان‌شاء الله در فرصت های بعدی خواهم گفت. «قسمتی از سخنان قبل از دستور شهید استکی در پنجاه و نهمین جلسه علنی مجلس مورخ 23/7/1359- آرشیو اسناد تاریخی بنیاد فرهنگی هفتم تیر کد پرونده 604702»)
شهید استکی در برابر نیات پلید منافقین هرگز خاموش نمی‌ماند و معتقد بود ریشه این فتنه که با توسل به اقدامات و فجایع ضد بشری سعی در ایجاد اختلال در جامعه دارد را باید گرفت. وی پس از حمله عناصر منافقین به دفتر حزب جمهوری اسلامی در شهرکرد طی سخنانی در نشست علنی مجلس با اشاره به یک ضرب‌المثل قدیمی می‌گوید:
«بدهکار را اگر نرفتی سراغش طلبکار می شود... عده‌ای از هواداران مجاهدین (منافقین) و پیکاریان به قول خودشان به نشانه هلاکت 4 تن از عوامل خود به دست نیروهای مسلح حزب جمهوری اسلامی در قائم شهر، به دفتر حزب جمهوری اسلامی شهرکرد حمله می‌کنند، در حزب را می‌شکنند.... آنچه {در آنجا بود مانند} کتاب، قرآن، نهج‌البلاغه، پوستر و کتاب‌های شهید مطهری را به وسط خیابان می‌ریزند، پاره می‌کنند و آتش می‌زنند... مردم آنجا آن‌هایی که مشمول کلمه مردم می‌شوند به خوبی به اسلام معتقدند و امام را به رهبری صادقانه می‌شناسند و به خاطر همین اعتقاد و به فرمان امامشان آرامش را حفظ کرده‌اند، هیچ‌گونه واکنشی از خودشان نشان نداده‌اند ولی باز به اتکاء صحبت‌های امام، منتظر رسیدگی سریع و دقیق و قاطعانه مسئولان قضایی و سایر مسئولان مملکتی هستند.»(*)
(*پاورقی: بخشی از نطق قبل از دستور شهید استکی در یک صد و سی و هفتمین جلسه علنی مجلس مورخ 6/2/1360- آرشیو اسناد تاریخی بنیاد فرهنگی هفتم تیر، کد پرونده 604702)
رحمان استکی سرانجام در تاریخ هفتم تیر 1360 در فاجعه انفجار تروریستی دفتر مرکزی حزب جمهوری اسلامی درحالی که مجری گری برنامه را برعهده داشت، عاشقانه به سوی معبود پرکشید و در گلستان شهدای شهرکرد در جوار رحمت حضرت حق قرار گرفت.
از شهید رحمان استکی دو پسر به نام های هادی (تولد 1359) و حامد (تولد 1360) به یادگار مانده است.(*)
(*پاورقی: بانک اطلاعات شهدای هفتم تیر، بنیاد فرهنگی هفتم تیر)
ویژگی‌های اخلاقی و شخصیتی شهید رحمان استکی
- مجاهدت در راه خدا و تطهیر روح از دل‌بستگی‌های دنیوی
- تکیه بر تقوا و رعایت عدل و انصاف در همه امور
- ایستادگی در برابر ظلم و روحیه‌ای خلل‌ناپذیر
- سادگی و بی‌آلایشی و مردمی بودن
- انتقادپذیری با سعه صدر
- اهمیت دادن به نظام پیشنهادات و نظرات
- صداقت در کردار و گفتار
- پاک‌باخته و دلسوز انقلاب
- سخت‌کوش و مقاوم در برابر ناملایمات و تهمت‌ها
- حضور همیشگی در آیین سیاسی عبادی نماز جمعه و برقراری ارتباط چهره به چهره با مردم
شهید استکی خود را همیشه خادم ملت می‌دانست و معتقد بود: «وکالت را به عنوان یک وظیفه الهی باید پذیرفت و نه یک پست و مقام و مایه فخر» او مؤمنی وارسته و مبارزی دل‌سوخته بود. کسانی که قرائت دعای کمیل او را شنیده‌اند، احساس عمیق، عارفانه و برخاسته از اعماق وجودش را درک کرده‌اند و گریه‌های ملتمسانه به درگاه معبودش را هنوز از یاد نبرده‌اند.
در هفت تیر هشت در خلد باز شد روح بهشتیان زمین بر فراز شد
رحمان استکی به ملاقات دوست رفت سرحدی(*)آن مقام که در حد اوست رفت(**)
(*پاورقی: شهید جواد سرحدی، تولد 1317 شهر سنقر از توابع استان کرمانشاه، شهید سرحدی از شهدای قوه مجریه و مدیرعامل سازمان تعاون مصرف شهر و روستا بود که در فاجعه تروریستی هفتم تیر ماه سال 1360 به همراه 72 یار صدیق امام راحل به فیض عظیم شهادت نائل آمد.)
(**پاورقی: نک، سید رضا مؤید، مرثیه شهیدان عاشورای هفتم تیر، ستاد برگزاری مراسم هفتم تیر، تهران، 1364، صص 211-215)
(منبع مقاله: کتاب حزب جمهوری اسلامی، کتاب سوم (شهدای مجلس شورای اسلامی- جلد اول)، به کوشش سعید یوسفی، بنیاد فرهنگی هفتم تیر)
زندگی نامه شهید رحمان استکی از شهدای حادثه 7 تیر
شهید مجتبی استکی (متولد اول فروردین ۱۳۳۴ در شهرکرد) نیز برادر رحمان استکی بود که پس از شهادت وی (که نمایندگی مردم شهرکرد در دوره اول مجلس شورای اسلامی را بر عهده داشت) با حمایت حزب جمهوری اسلامی و با کسب ۵۷٬۹۵۸ رأی معادل ۷۷٫۷۰ درصد آرا به نمایندگی مردم شهرکرد و حومه در مجلس شورای اسلامی انتخاب شد و اول دی ماه ۱۳۶۰ در کنار شهید امامقلی جعفرزاده سامانی فرماندار شهرکرد، در چهارراه خواجه ربیع مشهد مقدس مورد سوء قصد منافقین کوردل قرار گرفت و بر اثر اصابت ترکش نارنجک به شهادت رسید.
شهید حمید استکی دیگر برادر شهید رحمان استکی (و شهید مجتبی استکی) نیز پس از اعزام به جبهه های نبرد حق علیه باطل در دفاع مقدس، در تاریخ ۱۶ اسفندماه ۱۳۶۲ در عملیات خیبر به درجه رفیع شهادت نائل آمد.
روحشان شاد، یادشان گرامی و راهشان پررهرو باد.