محتوای غنی و جامعیتی پیدا نمی‌کنیم.
در ایام حج مردم از اطراف و اکناف دنیا سعی می‌کنند خود را به مسجدالحرام و به مواقف و جاهایی که باید این مراسم را انجام داد برسانند. برای این اجتماع بزرگ هیچ قید و بند و شرطی نیست. از کجا بیایند، از کدام نژاد باشند، با کدام زبان صحبت کنند، با چه وسیله‌ای رو به سوی خانه خدا روند، هیچ یک از این‌ها مطرح نیست.
هرکس که مسلمان است و عاشق و مشتاق زیارت خانه خدا و می‌خواهد این مراسم پرشکوه و عبارت عظیم را انجام دهد، حرکت می‌کند و به آن جا می‌آید. سیاه و سفید، از هر منطقه جغرافیایی است و از هر حوزه مرز سیاسی است، همین که دلی مشتاق دارد و روحی بلند پرواز و می‌خواهد با خدای خود راز و نیاز کند، هم صف دیگران و هم رزم و هماهنگ دیگران به آن جا می‌آید.
"و اذن فی الناس بالحج یأتوک رجالاً و علی کل ضا مریاتین من کل فج عمیق لیشهدوا منافع لهم." (سوره حج- آیه 27)
بنابراین این یکی از خواص مراسم حج، اجتماع مسلمان‌هاست