الْحَمْدُ للَّهِ: به اسم خداى تبارك و تعالى حمد براى اوست.
اسم علامت است. اينكه بشر براى اشخاص و براى همه چيز يك اسمى گذاشته است و نامگذارى كرده است، براى اين است كه اين علامت، يك شناسايى اسمى باشد، زيد را آدم بفهمد كى هست. اسماى خدا هم برای آن است که انسان از ذات مقدس حق اطلاع ناقصی پیدا کند، این از اسماى حق است. خود ذات مقدس حق تعالى يك موجودى است كه دست انسان از او كوتاه است. حتى دست خاتم النبيين كه اعلم و اشرف بشر است، از آن مرتبه ذات كوتاه است و آن مرتبه ذات را كسى نمىشناسد غير از خود ذات مقدس. آن چيزى كه بشر مىتواند به آن دسترسى پيدا كند اسماءاللَّه است، كه اين اسماءاللَّه هم مراتب دارد، بعضى از مراتبش را ما هم مىتوانيم بفهميم، و بعضى از مراتبش را اولياى خدا و پيغمبر اكرم (ص) و كسانى كه معلَّم به تعليم او هستند مىتوانند ادراك كنند.
همه عالم اسماللَّه است؛ تمام عالم. چون اسم نشانه است؛ همه موجوداتى كه در عالم هستند نشانه ذات مقدّس حق تعالى هستند. منتها نشانه بودنش را بعضي ها مىتوانند به عمقش برسند، كه اين چطور نشانه است؛ و بعضى هم به طور اجمال مىتوانند بفهمند كه نشانه است. آنچه به طور اجمال است اين است كه موجود خودبخود وجود پيدا نمى كند.
هر ممکنی محتاج به علتی است
اين یک مسأله واضح است در عقل؛ و عقل هر بشرى به حسب فطرت اين را مىفهمد كه موجودى كه ممكن است باشد، ممكن است نباشد، اين ممكنى كه هم ممكن است باشد هم ممكن است