که حزب کنگره در طول حیات خود دارای یک هویت سیاسی شده است که ممکن است با وجود مرگ ایندیرا گاندی در اصل ثابت بماند نیز این مسئله وجود دارد که کادر حاکم حزب کنگره در خود شخصیت هایی را داشته و دارد که اگرچه در سال های گذشته کمتر مطرح بوده اند لکن ایندیرا گاندی را در دولت و حزب یاری داده اند و وجود آن ها سرمایه ای برای حزب کنگره و دولت هند در سال های آینده است.
آینده هند در صحنه مسائل داخلی
1- در گذشته هند همواره مهم ترین مسئله داخلی، کنترل چند صد میلیون جمعیت با نژادها، مذاهب و طوائف گوناگون و غالباً بسیار متعصب و تند مزاج بوده است. کنترل اختلاف فرقه ای، حرکت های استقلال طلبانه فرقه ای و مذهبی و نیز کنترل اکثریت هند و از مسائل مبتلا به دولت هند در دهه های گذشته بوده است.
ظرفیت تخریبی عظیم مسئله اختلافات نژادی و فرقه ای در هند که گاه صاحب نظران را وا می داشته است که بگویند هند با این اختلاف متلاشی خواهد شد چنان که بعد از مرگ نهرو گفته شد و یا تکه تکه خواهد شد، اهمیت آن را در مقابل حفظ این قلمرو به صورت یک مجموعه سیاسی و اجتماعی واحد نشان می دهد. نیز این مسئله در قوت و ضعف جناح های مختلف به عنوان حاکمیت نقش عمده ای داشته است. شاید بتوان گفت مهم ترین مسئله ای که باعث می شد حزب کنگره سر کار باشد یا قطب مخالف به حاکمیت بر سر نحوه برخورد آن ها با همین مسائل داخلی، اختلافات فرقه ای و نژادی و نیز توانایی آن ها در مهار نمودن این مسائل و جلب نظر اکثریت بود.
به علاوه اختلاف فرقه ای به عنوان ابزاری در دست جناح سیاسی مخالف جریان حاکم نیز ممکن بود به کار آید این مسئله به خصوص همواره در نزدیکی های انتخابات ها در هند حاد می شده است.
علاوه بر آنچه گفته شد مسائل داخلی هند و افتراقات طائفی و مذهبی آثار عمده ای نیز در سیاست خارجی هند داشته است. چه از این نظر که وجود اقشار مذهبی و ملی مشابه با اکثریت یا اقلیت در کشورهای همسایه هند نوعی اصطکاک دائمی بین هند و کشورهای همسایه خود به عبارتی سیاست منطقه ای هند ایجاد نموده است و چه از این جهت که میزان مشغول بودن یا فارغ و مطمئن بودن