دنیای کوچک و نسبی یعنی عمر و زندگانی یک انسانی که 50 سال و یا 100 سال طول میکشد این هم دنیایی نیست که قابل نکوهش باشد. روایات از زندگانی و مدت پنجاه سال عمر یک انسان نکوهش ندارد، مذمت نمیکند، خدا خودش این عمر را داده است برای یک انسانی و وقتی که میخواهد، میگیرد پس این قابل توبیخ نیست و قابل مذمت نیست.
آن دنیایی که این همه مذمت شده است چیست؟ به اطلاق دنیای بزرگ نیست و به معنای دنیای کوتاه نسبی مدت عمر یک فرد بشر نیست، پس آن دنیا که مورد مذمت واقع شده چیست؟
ممکن است بگوییم که دنیا عبارت است از آنچه در این جهان از متاع دنیا میبینیم. متاعی است که در این جهان میبینید خوراک است و لباس است، و ساختمان است و آب است و صحرا است و دریاست و کوه هست. این جهان و این متاعی که ما در اینجا داریم و بشر از آن استفاده میکند. آیا ممکن است بگویم دنیا اینها است و اینکه نکوهش کرده است که خداوند اینها را دارد نکوهش میکند، مذمت مال اینهاست، مذمت مال این نعمتهایی است که به من دادند، نعمتهایی است که به بشر دادهاند این را هم نمیشود گفت دنیای مذمومه و دنیای ملعونه و دنیای بد، اینها را خدا در قرآن ذکر میکند و تعریف از آن میکند. از زمین تعریف میکند: «وَ الْأَرْضَ وَضَعَها لِلْأَنامِ، فِيها فاكِهَةٌ وَ النَّخْلُ ذاتُ الْأَكْمامِ».
این کره زمین را برای شما نهاده و در این کره زمین برای شما میوههای گوناگون اعطا کرده است.
«الَّذِي سَخَّرَ لَكُمُ الْبَحْرَ»