و وضع طبیعی روز برای کار، تلاش و تامین زندگی، اگر این تاریکی ادامه داشته باشد چگونه زندگی انسان با تلاش و حرکت همراه می شود؟
"وَجَعَلْنَا الليل لِبَاساً، وَجَعَلْنَا النهار مَعَاشاً" (نباء، آیه 10 و 11). شب خصلتش متناسب با آرامش انسان است. فَمَحَوْنَا آيَةَ اللَّيْلِ شب را زدودیم و به جایش روز و روشنایی را آوردیم "وَجَعَلْنَا آيَةَ النَّهَارِ مُبْصِرَةً لِّتَبْتَغُوا فَضْلًا مِّن رَّبِّكُمْ" (اسراء، آیه 12) روز را آوردیم تا مایه دیدن و دویدن و تلاش شما شود و بتوانید از بخشایش الهی بهره مند شوید و علاوه بر این ها "لِتَعْلَمُوا عَدَدَ السِّنِينَ وَالْحِسَابَ"؛
شب و روز نقش گاه شماری هم دارند، توجه کنید که هم در رابطه با تطورات ماه و هم در رابطه با آمد و شد شب و روز می گوید "لِتَعْلَمُوا عَدَدَ السِّنِينَ وَالْحِسَابَ" همه این ها با زندگی انسان پیوند دارند "وَكُلَّ شَيْءٍ فَصَّلْنَاهُ تَفْصِيلًا". بنابراین جهان بینی اسلامی ما ناظر بر این مطلب است که بستر زندگی انسان یعنی این جهان، واقعیتی است در حال شدن و قرآن عجیب براین "شدن" جهان تکیه دارد و می خواهد توجه انسان را نسبت به شدن و فانی بودن جهان جلب کند "کلُّ مَنْ عَلیها فَان وَ یبقَی وَجْهُ رَبَّک ذوالجلالِ والاکرامِ" (الرحمن 26 و 27).
در جهان بینی ما این ساختمان یک «شدن» است، مبادا آن را یک «بودن» بیندیشیم و از خصلت "شدنی" آن غافل بمانیم. تو ای انسان خود یک "شدنی" مبادا از این ویژگی خود غافل شوی. آیات، روایات و تعالیم الهی همه بیانگر آن است که انسان و جهان یک شدن مستمر است و ما باید در شناخت جهان و تنظیم روابطمان با آن همواره این شدن را مورد توجه قرار دهیم.
حال از روی متن می خوانیم:
تطور و تغییر جهان مادی: جهان مادی را همواره در حال دگرگونی و تغییر می یابیم. گیاه رشد می‌کند، سیارات می چرخند، آدمی متولد می شود، رشد می کند و رفته رفته