در باب کافران و سیزده آیه در باب منافقان آمده است. آیات بسیاری نیز در سوره های متعدد قرآن درباره منافقین هست که خدای متعال خصوصیات روحی و عملکرد و نحوه برخورد با آن ها را توضیح می دهد.
حتی در قرآن سوره ای درباره کافران نیست. سوره قُل یا اَیُهَا الکافِروُنَ ترسیم چهره کافران نیست، فقط چند آیه کوتاه هست که به پیغمبر دستور می دهد به کافران چنین بگو. اما سوره منافقون در قرآن مخصوص منافقین است. اهمیت این مسئله به قدری است که هر هفته در نماز جمعه این سوره طبق معمول و سنت خواهانه می شود. تا مردم هرگز خطر نفاق و منافقین را از یاد نبرند. امروز هم جامعه ما بیش از همه از طرف منافقین صدمه می بیند. لذا باید منافق را شناخت.
عنصر اصلی در ماهیت و شخصیت منافقین این است که منافق آن چه را که در زبان و ظاهر اظهار می کند در دل به آن باور ندارد. امَنا بِالله می گوید، ولی ایمان ندارد. در دل معتقد به اسلام و انقلاب و حمایت از مستضعفین نیست، اما در زبان دم از اسلام و انقلاب و مستضعفین می زند.! برای خلق دل نمی سوزاند و قدمی هم بر نمی دارد. اما در زبان دم از خلق می زند. این جوهر اصلی منافق است. نزد پیغمبر می آید و می گوید – قالُوا