مسائل را سریع و بیپروا حل شده و روشن شده اعلام میکنیم که شاید اگر بهفرض در همه آنها هم کاملاً متخصص باشیم برای هر یک اقلاً باید زمان زیادی را اختصاص به بررسی و تجزیه و تحلیل بدهیم، حال آن که شاید در هیچ کدام متخصص نبوده و دارای معلومات هم نباشیم؟! خوب من از شما میپرسم در روز به چند سوال سیاسی، مذهبی، اجتماعی و علمی پاسخ می دهید؟ شاید حداقل پنج بار، همین یعنی قضاوت کردن، حال خودتان بنشینید و فکر کنید در این پنج مورد کدام یک را از روی اطلاعات جواب دادهاید اصلاً در این موارد مطالعهای داشتهاید؟ یا بر اثر تنبلی فکری و یا از روی خودخواهی به آنها جواب بیحساب و بیمطالعه دادهاید؟ در این مورد هم خودتان قضاوت کنید.
شایعترین نوع قضاوتها که امروز حتی به کودکان دبستان هم سرایت کرده (مثل بیماری وبا) و از باب مسائل سیاسی هم هست؛ قضاوت درباره چهرهها، شخصیتها و گروهها است!
بسیاری از ماها چنان بیپروا درباره این چهرهها و موضوعات نظریه میدهیم یکی را عاشق واره میستاییم و آن یکی را چون منفورترین تاریخ لعن می کنیم که اگر پس از آن کمی، اندکی و دقیقهای درباره آن اشخاص تحقیق و تفکر کنیم مسلماً نتیجهای که عایدمان خواهد شد با نظریهای که اظهار داشتهایم تفاوتهایی خواهد داشت. البته این را هم بگویم که میزان و وجود تقوا و پرهیزکاری در تعداد قضاوتها و نظریه دادنها و نوع و چگونگی آن، در اشخاص فرق میکند! یعنی شما هرچه باتقواتر و پرهیزگارتر باشید در قضاوت هایتان بیشتر رعایت انصاف و مطالعه و تحقیق را میکنید و هر چقدر از تقوا به دور باشید اشخاص بیشتری را مورد