تجربه‌گرایی بدون یک تلاش فکری راه به‌جایی نمی‌برد و انسان را از اتخاذ خط‌مشی صحیح محروم می‌سازد. امام در اینجای خطبه کنایه‌وار به افرادی طعنه می‌زند که قدرت درک و استنتاج قانون از حوادث تاریخی را ندارند و اساساً جهت خطبه را متوجه آنان می کند. روی سخن حضرت به سمت کسانی است که به عللی که بعداً می آید از درک قوانین تاریخی و اجتماعی عاجزند. کسانی که پس از مرگ پیامبر پرچمداران خروج از ولایت شمرده می شوند (مارقین): امام پیش از آنکه آن‌ها به‌صورت یک حزب عملاً اعلام موجودیت کنند ریشه‌یابی را که علت وجودی تشعبات بود باز شناخته و این معضلِ زمان خود را در این خطبه بازگو می‌کند.
فَیا عَجَبا وَ مالی لا اَعجَب مِن خَطاءِ هذهِ الفِرَق عَلی اِختِلافِ حُجَجِها فی دینها.
 فرق: جمع فرقه گروهی که به واسطه تفرق از سایر گروه‌های اجتماعی متشخص می شوند (کاست).
 در عربی بیش از هفتاد درصد اسماء و افعالی که با فاء شروع می شوند متضمن معنای گسستن، شکستن و جدایی هستند.
 حجة: برهان، دلیل.
دین: شریعت، نحله، ایسم.

نظر خود را ارسال کنید