گزارش نمایند.
این شوراها ازآنجا که کارشان از باب شهادت است باید جامع شرایط یک نفر شاهد باشند و قرآن برای امر شهادت عدالت را شرط دانسته است (ذَوا عَدلٍ مِنکُم).
5- شورا با مطرح کردن مشکل و مسئله خاص زمان، (صغری) و فقیه با کنکاش در منابع فقهی، (کبری) را با یکدیگر همبر میکنند و دیگر استنتاج حکم و دستور به اجرای آن جسارت و شجاعتی را لازم دارد که از صفات لازمه فقیه عادل است. ملاحظه میشود که برای مونتاژ دقیق این دو مقدمه لازم است اصحاب دو مقدمه مقداری تبحر در مقدمه دیگر داشته باشند و این را شرع در مسئولیت فقیه گذاشته که وی باید عالم به علم روز بقدر میسر باشد تا قدرت جذب و درک مقولات مطرحشده از جانب شورا را داشته باشد.
6- بهعنوان یک مثال، فقیه جامعالشرایط که سِمَت ولایت بر مردم را دارد بهترین کسی است که از لحاظ حقوق معنی آیه (وَاقتُلُوهُم حَیثَ وَجَدتُمُوهُم) را میفهمد و از خصوصیات مشرکینی که حکم کلی آیه درباره آنهاست با اطلاع است (کبری) شورای محلی فلان استان از خصوصیات عدهای که در آن منطقه به شرارت پرداختهاند با اطلاع است و آن را با حفظ شرایط عدالت بی کم و کاست به فقیه گزارش میکند اینجا وظیفه فقیه است که این خصوصیات را با خصائلی که در احکام کلی آمده منطبق کند
و در صورت انطباق با شجاعت کامل آیه را در مورد مسئله زمان تسری دهد و بگوید واقتلوا (فلان دسته اشرار) حَیثُ وَجَدتُمُوهُم و یا از همین قبیل است احکام اقتصادی که مثلاً فقیه در مورد گزارشات شوراهای اقتصادی حکم می نماید.
لذا با نگرشی دوباره به آیه (شاوِرهُم فِی الامرِ فَاِذا عَزَمتَ فَتَوَکَّل عَلَی الله) (1)
ملاحظه میشود که برای پیامبر شورا بهعنوان مقدمه ذکر شده که با اتکا به آن حضرت عزمش را جزم کند و با توکل به خدا و شجاعت به اجرای حکم بپردازد و اینجا است که کلام حضرت امیر را باید دوباره تفسیر کرد که (مَن اِستَبَدَّ بِرأیِه هَلَکَ).
کسی که خود رأیانه به انجام کاری دست بزند هلاک می شود.
واضح است که فقط با صغری و یا کبری نمیتوان حکمی را استنتاج کرد و بهصورت اتخاذ حکم و اجرای آن ضرر و خسران و هلاکت به دنبال خواهد آمد.
اینکه میبینیم پیامبر در جنگ احد در مورد یک مسئله تاکتیکی همراه با دیگران به شورا مینشیند و برای خود فقط یک رأی قائل میشود نشانگر آن است که آن امر مسئلهای فقط تاکتیکی بوده
(1): این آیه نتیجه طبیعی آیه «فَبَشِّر عِبادیَ الذّینَ یَستَمِعونَ القولَ و یَتَبِعون اَحسَنَه» می باشد.