گسترده کردن این مطلب به شرایط زمانی و مکانی دیگر کاری است بالاتر از فهم ساده قرآن و احتیاج دارد به تسلط بیشتر بر فهم همه قرآن. و نمی توانیم انتظار داشته باشیم که هر فردی این کار را بکند. حتی هر عرب زبان خوش فهم زمان پیغمبر که در صحنه ها هم حضور داشته، نمی توانسته آن معنی گسترده آیه را، که شامل زمانها و مکانهای دیگر نیز می شود به آسانی بفهمد زیرا این یک کار برجسته تخصصی است.
7- قرآن، کتابی است ناظر به انسان و بافت های تو در تو و گوناگون روح و اندیشه و رفتار انسان که برخاسته از خواسته های او است به دلیل گوناگونی انسانها و تنوع بی اندازه ای که در بافت های روانی و ذهنی و رفتاری بشر هست، تأثیر قرآن بر روی انسانها، گوناگون است. مکرر تجربه کرده ایم که یک آیه بر یک نفر خوانده می شود و دل او را آتش می زند و او را به هیجان در می آورد و همین آیه بر فرد دیگری خوانده می شود، ولی تأثیر زیادی در او نمی کند.
برداشت ها، و تفسیرهائی که افراد گوناگون از یک آیه می کنند بسیار گوناگون است و گاهی می بینید که یک جوان بدلیل آمادگی و تشنگی روحی اش از یک آیه برداشت زنده و جالبی دارد، با یک نوع جاذبه خاص، و چه بسا می بینید که یک فرد خیلی متخصص که واجد این روحیات نیست نتواند از این آیه برداشتی دلنشین و ناظر بر جنبه ها و نکته های ظریف روحی داشته باشد. این مسئله ای است که باید در مورد قرآن و خیلی از متون دیگر دینی و انسانی بدان توجه داشت.
من به سهم خود، از این که افراد، برداشت های زنده خود را از آیات بنویسند و تقریر و تنظیم کنند خیلی خوشحال می شوم، ولی به