همه قرآن.
اما اگر به این معنی باشد که قرآن کلامی است دارای یک سلسله معانی سر راست و همه کس فهم، ولی علاوه بر اینها اشاراتی دارد به مفاهیم و مطالب عالی تر، که کسانی که از نظر فکر یا از نظر مرحله اجتماعی وضع پیشرفته ای دارند آن اشارات را بهتر می توانند درک کنند و این اشارات نیز ضد آن معنی سر راست نمی تواند باشد بلکه مرحله عالی تری است از آن معنی سر راست که همگان می فهمند. سمبولیک بودن قرآن به این معنی قابل قبول است؟ بله.
9- فهم قرآن در سطوح بالاتر از سطح عمومی و همگانی، نیاز به تخصص دارد، و در برخی از سطوح نیاز به استفاده از سرچشمه ی وحی.
یک درجه از فهم قرآن مخصوص پیامبر و ائمه علیهم السلام است و جز از طریق روایات آنها نمی توان بر آن دست یافت و این در مواردی است که ارتباط یک معنی سمبلیک و رمزی یا ارتباط یک معنی گسترده تر با الفاظ و عبارات قرآن، حتی بعد از توجه به این معانی، روشن نباشد.
در این گونه موارد تنها پیامبر اکرم (ص) و ائمه (ع) هستند که می توانند از ارتباط این معانی یا آیات مورد نظر سخن گویند. زیرا پیامبر همانطور که آورنده اصل وحی است، آورنده این توضیحات استثنائی هم می تواند باشد. اینکه در روایات آمده است که تفسیر آیات مخصوص پیامبر و اهل بیت (علیهم السلام) است منظور این درجه از تفسیر است، یعنی این که ارتباط معنی با لفظ حتی بعد از توجه به معنی مورد نظر روشن نباشد.
نوع دیگر از معنی سمبلیک بدین صورت است که ارتباط معنی با لفظ آنقدر ساده و روشن نیست که خیلی ها با دقت بفهمند اما بعد از اینکه یک نفر فهمید و گفت از این آیه می توان