کسانی است که در جنبههای خودسازی و تقوا و پاکی معروفیتی داشته است. روزی به خدمت علی (ع) میرسد و از حضرت علی تقاضا میکند که علیبنابیطالب برایش صفات متقین را بگوید. که متقی کیست؟ پرهیزکار چه کسی است؟ صفات متقی چیست؟ حضرت یک مقدار در پاسخدادن درنگ میکنند. و بعد با یک جمله کوتاه پاسخش را میدهند. وآن همین آیه معروفی است که میفرماید:
«تقوا و پرهیزکاری داشته باش، پرهیزکار باش و نیکی کن که خدا با کسانی است که پرهیزکارند و با کسانی است که نیکو کارند». با همین آیه خواستند مطلب را پایان دهند. ولی همام قانع نشد. گفت برای من کافی نیست. من از شما میخواهم که بگویید متقی چه صفاتی دارد، چه خصلت هایی دارد تا من به درستی آنها را بشناسم.
بعد علی (ع) تصمیم گرفت که متقی را برای همام و برای دیگران بهصورت خطبه بیان کند. معلوم میشود که یک مکالمه دو نفری نبوده بلکه مجمعی بوده که این فرد برخاسته و این تقاضا را کرده و سپس حضرت علی (ع) در اثر اصرار او شروع کرد به سخنرانی درباره متقین.
متن عربی آن را نمیخوانیم ولی ترجمهاش را میخوانیم که نقل شدهاست که یکی از یاران امیرالمؤمنین علی (ع) نامش همام بود. مرد عابدی بود و به علی (ع) گفت برای من پرهیزکاران را آنچنان توصیف کن، گویی من آنها را مینگرم. آنچنان تابلوی دقیقی ترسیم کن از چهره متقین