نباتی و نفس حیوانی. و نیز می‌گویند: انسان دارای سه نفس است، نفس نباتی و حیوانی و انسانی. البته این تعبیر، یك تعبیر سطحی است. درست نیست. اگر بدقت فلسفی نگاه كنیم، همانطور كه درخت زردآلو یك موجود است، یك حیوان هم یك موجود است. یك انسان هم یك موجود است، نه اینكه حیوان دارای دو نفس است، بلكه حیوان دارای نفسی است كه از نفس نباتات كامل تر است و در اثر كامل تر بودن نفس حیوان علاوه بر كارهای نفس نباتی قوه‌ی شوقیه و قوه‌ی ادراكیه نیز دارد كه نباتات ندارند. پس نفس حیوانی مرتبه‌ی كامل نفس نباتی است. همینطور نفس انسانی نه اینكه سه نفس باشد، من سه واقعیت نیستم، هر یك از من و شما یك واحد هستیم، اما نفس انسان كامل تر از نفس حیوان است. در اثر كمال، تمامی خواصی كه در نباتات هست «قوه غاذیه و منمیه و مولده» انسان دارا است همچنین قوای حیوانی هم مانند شهوت و غضب و غرائز حیوانی را هم انسان دارا است. علاوه بر آن تفكر را هم انسان دارد. پس انسان دارای سه نفس نیست. اگر هم در بعضی از روایات گفته‌اند كه ما سه یا چهار نفس داریم، این برای تفهیم بوده است، كه مراتب آن را بدانیم.
پس نفس عبارتست از: یك خاصیتی كه در اجسام است