ذات حق تعالی كه فوق این معناست. مرحوم صدر المتالهین برای عالم مجردات مراتب قائل است. یعنی تجرد ناقصی داریم و تجرد كاملی. ما بطور كلی می‌گوئیم تجرد برزخی (تجرد كامل) و الا همان تجرد برزخی ممكن است كه مراحلی داشته باشد. مادیین می‌گویند كه ما غیر از ماده و خواص آن یعنی ماده و انرژی چیز دیگری نداریم.
ولی فلاسفه الهی می‌گویند كه ما علاوه بر ماده عالمی مجرد و فوق ماده داریم كه آن هم موجود و واقعیت است. به نظر صدر المتالهین عالم مجرد- مجرد یعنی رهای از این عالم ماده- دو نوع است، مجرد برزخی، مجرد كامل. نتیجه‌ی دیگری از نظر صدر المتالهین گرفته می‌شود كه نفس «جسمانیت الحدوث و روحانیت البقاء» است و آن این است كه ما دو نوع مجردات داریم، یك نوع مجرداتی داریم كه قبل از ماده بوجود آمده است یعنی كاری به عالم ماده ندارد مانند ذات حق تعالی و نوع دیگر از مجردات هستند كه بعد از ماده بوجود آمده‌اند. یعنی از ماده به تجرد می‌رسند. چون ما گفتیم كه نفس محصول عالی ماده است. این ماده بوده است كه تكامل یافته و مجرد شده است. پس اسم این را می‌توانیم «متافیزیك» بگذاریم. متا یعنی (ما بعد) «متافیزیك» یعنی ما بعد از عالم ماده.