نظر صدرالمتالهین اینست كه ما بحسب واقع یك مجرداتی داریم كه بعد از ماده است. به این معنا كه ماده تكامل پیدا كرده است و مجرد می‌شود. پس بنابراین یك قول در نفس اینست كه بگوئیم نفس در ماده است و جسم است. مانند روغن در كنجد كه قهرا كار جسم تفاسد است. كنجد وقتی خراب شد، روغنش هم از هم تجزیه و متفرق می‌شود. پس با مردن، انسان فانی می‌شود. حیوانات هم با مردن فانی می‌شوند. بعد مسئله معاد را اگر بخواهیم مطرح كنیم، به نظر آن دسته‌ای كه می‌گویند نفس خاصیت جسم است، معاد، معاد حقیقی نخواهد بود. شما اگر یك جسمی را كه بصورت خاصی است آن صورتش را تغییر دادید، سپس همان جسم را به همان صورت اول شكل دادید- ولو قدرت هم داشته باشید- این عین آن نیست، بلكه چیزی مثل آن است.
مرحوم صدرالمتالهین یك تعبیری در اسفار دارد كه از تعبیرات بسیار جالب اسفار است می‌گوید: «فللجسم امتدادان، امتداد مكانی و امتداد زمانی».
جسم دو امتداد دارد امتداد مكانی و امتداد زمانی. سه بعد طول و عرض و عمق را امتداد مكانی گویند. بعد چهارم امتداد زمانی است. یعنی زمان را بعد و مقوم جسم می‌داند. مثلا شما با یك تكه موم گنجشكی می‌سازید، بعد آن را بصورت قبل كه