جوانه می‌زند ناگهان تمامی استعدادهای آن از صورت بالقوه بودن، بالفعل درمی‌آید و سپس در طول زمان. این گیاه بزرگ‌شده و بذر می‌دهد. حال فرض کنید هسته کوچک زردآلویی ناگهان تبدیل به درختی تنومند و پرشاخ و برگ گردد و میوه دهد درحالی‌که این هسته کوچک به سال‌ها وقت نیاز داشته تا بتواند به‌صورت درختی تنومند از توانایی بازدهی را داشته باشد درآید. حال آن که هسته موردنظر ما بدون صرف کمیتی به نام زمان مراحل رشد و تکامل خود را به یک‌باره و ناگهانی طی کرده است.
مثالی دیگر: در نظر بگیرید کودکی که از مادر متولد شده و فقط می‌تواند از پستان مادرش تغذیه کند و تنها آن را می‌شناسد یک‌دفعه تبدیل به دانشمندی گردد که از اعماق زمین و دریا و اعماق کهکشان‌ها و تمامی اسرار موجود در جهان (که برای انسان امکان دارد) ناگهان مطلع شود درحالی‌که سال‌ها وقت لازم بوده تا این نوزاد مراحل رشد و تمامی مدارج علمی مورد قبول را طی کند و تازه در آن وقت تنها به قسمتی از معلومات مورد نظر دست یابد. رابطه زندگی این جهان با آخرت نیز در ارتباط با مفهوم زمان این‌گونه است. قرآن هم تاکید دارد آخرت ناگهانی است البته در دوران برزخ هم مسائلی را درک می‌کند اما در آخرت به یک‌باره متوجه می‌گردد که همه چیز عوض شده است.
تمامی استعدادها، اندوخته‌ها و اعمالش در زندگی دنیا ناگهان شکوفا گشته و به ثمر نشسته است آن چه را که در دنیا کشته است یک‌دفعه محصولش را به دست می‌آورد. در آن جهان تمامی صفات و خصلت هایی که در وجودمان داشتیم به طور ناگهانی ظاهر می‌گردد.
و- خلوص و شدت
«تفاوت دیگر زندگی واپسین نسبت به این زندگی آنست که:
آن‌جا خلوص است و شدت و هر دو بعد عذاب و ثواب، نعمت و لذت آن بی‌شائبه و در اوج و دور از هرگونه آمیزه رنج و دلهره و عذاب آن نیز یکپارچه