**صفحه=66@
عالم برزخ
ما دنیا داریم و آخرت، اول داریم و آخر. اولمان همین دنیاست و آخرمان روز آخرت که بی پایان است اما بین این دو «برزخ» است یعنی چیزی که بین دو حالت قرار می گیرد یا فاصله ی بین دو مرحله یا وضع موجود بین دو حالت.
در قرآن کلمه برزخ فقط یک بار و آن هم برای همان زندگی وسط استعمال شده است. البته آیات مربوط به برزخ زیاد است. به هرحال نظر ما در مورد برزخ این است که از لحظه ای که می میریم و رابطه مان با این جهان قطع می شود تا قیامت که برانگیخته می شویم، در عالمی قرار می گیریم که خاموش و صامت نیست و انسان تکامل یا تنزل می یابد و حضوری آگاهانه دارد.
ممکن است بعضی معتقد باشند که انسان در برزخ اصلاً خاموش و راکد باشد. چیزی نفهمد، عملی انجام ندهد و تفاوت و تغییری نداشته باشد. گویا در عدمستان و تاریکستانی خاموش قرار دارد تا اینکه یکباره در قیامت پدیدار می شود.
برخی دیگر نیز ممکن است بر این باور باشند که در عالم برزخ، انسان، صاحب آگاهی و ادراک است ولی تکامل و تنزل ندارد، بلکه راکد و خاموش در انتظار روز قیامت به سر می برد.
تناسخیه معتقدند روح دائماً در رفت و برگشت از بدن های سابق به بدن های جدید است تا بالاخره به قیامت می رسد. البته این نظر که روح بالاخره به قیامت می رسد کم است و اکثر آنها معتقدند که روح همیشه در حال رفت و برگشت است.