**صفحه=67@
الف- مذاکره اموات با خدا و ملائکه
حال به چند آیه توجه فرمائید.
حتی اذا جاء احدهم الموت قال رب ارجعون (مومنون- 99)
«آنگاه که مرگ هریک فرا رسد در آن حال آگاه و نادم شده و گوید بارالها مرا به دنیا بازگردان.»
علت تقاضای بازگشت به دنیا این است که انسان وقتی که مرد، جهان ها و دنیاهای تازه ای در پیش چشمش گشوده می شود و آثار نیک و بد عملش را درک می کند. طبق روایات، از لحظه ای که چشم انسان از این جهان بسته شده و ادراکات وی متوجه عالم جدید می گردد، متوجه می شود که پشت سر او چه بوده و چه کارهایی انجام داده است و آن زمان احساس می کند که کدام کارش مفید و کدام مضر بوده است. به همین دلیل از پروردگار تقاضای بازگشت به دنیا می کند تا این بار کار صحیح و مفید انجام دهد. حال به دنباله ی آیه توجه می کنیم.
لعلی اعمل صالحاً فیما ترکت کلا انها کلمة هو قائلها و من ورائهم برزخ الی یوم یبعثون. (مومنون- 100)
«تا شاید به تدارک گذشته عمل صالحی بجای آورم. به او خطاب شود که هرگز نخواهد شد و این کلمه (ارجعونی) را از حسرت همی گوید. از عقب آنها برزخ است تا روزی که برانگیخته شوند.»
قسمت آخر آیه و من ورائهم برزخ الی یوم یبعثون مستقیماً به بحث ما مربوط می شود. قرآن با صراحت می فرماید که از آن لحظه به بعد در عالم برزخ هستند تا مبعوث شوند. یعنی حالتی مابین دنیا و آخرت وجود دارد که از نظر قرآن «برزخ» نام دارد که این حالت کاملاً با معنای کلمه متناسب می باشد.
دنیا محل عمل و آخرت محل نتیجه است. اما در برزخ هم