**صفحه=158@
می‌داشت، یقیناً در یك جامعه‌ی انقلابی كه همه چیز به صورت بنیادین عوض می‌شود مسئول نمی‌شد. بنابراین، كسی كه برای اولین بار با مسائل پیچیده‌ی سیاست خارجی می‌خواهد رو به رو بشود، چه یك عمامه به سر باشد، چه یك غیر عمامه به سر.
روحانی هیچ خاصه و ویژگی ندارد كه ایجاب كند او مسائل پیچیده را نفهمد. روحانیان هم مثل بقیه‌ی متخصصان اهل اندیشه و تفكر و مطالعه و درس و بحث بوده‌اند مثل این كه یك نفر در رشته ی فن شناسی كار كرده باشد و یك نفر در رشته ی پزشكی با ادبیات؛ یك نفر هم در رشته ی علوم اسلامی‌کرده و هیچ دلیلی نداریم آن كسی كه در رشته ی علوم اسلامی كار كرده باشد از لحاظ پیچیدگی ذهنی و آمادگی مواجهه با مسائل مهم كم تر باشد از آن كسی كه در رشته ی دیگری كار كرده است. و لذا به تصورمن این شایعه از طرف كسانی منتشر می‌شود كه مایلند اسلام در این مملكت حكومت نكند و چون احساس می‌کنند روحانیون از نظر مردم نمودارهای استاندارد شده‌ی مسلم اسلام هستند و از نفوذ و وجهه ی فراوانی در میان مردم برخوردارند این حرف‌ها را برای روحانیون درست می‌کنند و این حرف‌ها هم بیشتر زمانی شایع شد كه جز شخص امام خمینی كه در رأس انقلاب قرار داشتند هیچ روحانی دیگری شغلی نداشت، حتی در دستگاه قضایی.
وزیر دادگستری ما یكی از روشنفكران قدیمی این مملكت بود و اعضای دادگستری ما در دستگاه قضایی كه باید بیشتر از همه به روحانیت نزدیك باشند همه از این عناصر گوناگون قضایی قدیم و جدید بودند و هیچ ارتباطی با روحانیان نداشتند. جز چند نفر معدود در شورای انقلاب، تمام ارگان‌های كشوری دیگر، از غیر روحانیون بودند و این حرف از آن زمان گفته شد و پیدا بود زمینه سازی می‌شود برای این كه مبادا روحانیون بیایند سركار. ولی این ملت گوش ندادند به این حرف‌ها و چون روحانیون را دوست داشتند آنها را بر سر كار آوردند. كما این كه اگر یك غیر روحانی در این مملكت می‌توانست 16 میلیون رأی بیاورد مسلماً او رئیس جمهور می‌شد. و حال اینكه هیچ تلاش خاصی در این مورد انجام نگرفت.
س: ممكن است اطلاعاتی از اوضاع اقتصادی كشور بدهید - با توجه به این كه جنگ بخش عظیمی از درآمد ما را به خود اختصاص داده و با توجه به مشكل آوارگان و سایر مشكلات؟
ج: اگر وضع اقتصادی كشور را با توجه به عواملی كه بر شمردید در نظر بگیریم باید گفت بسیار خوب است. اما اگر وضع اقتصادی ما را می‌خواهید مقایسه كنید با وضع اقتصادی كشوری كه انقلاب در آن نشده، جنگ نشده، دشمنی با شرق و غرب نكرده، محاصره‌ی اقتصادی نشده. بندرهایش مورد تهاجم متجاوزان قرار نگرفته، مثلاً با وضع اقتصادی كشور فرانسه، مقایسه كنید. البته باید اعتراف كنیم نواقص و كمبودهای زیادی داریم، ولی اگر بخواهیم مقایسه كنیم با همین كشور فرانسه در زمان جنگ بله، باید بگویم وضعمان بسیار بسیار خوب است.
ما خوشبختانه به خاطر همكاری و صمیمیتی كه بین ملت و دولت هست نگرانی‌های مهمی را از سر گذراندیم و باید اعتراف كنم اگر مردم با دولت همراه نبودند و دولت را جزء خودشان و از خودشان نمی‌دانستند یقیناً نه مشكل آوارگان، نه مشكل رسیدن به جبهه و پشت جبهه، نه مشكل کارخانه‌ها و نه