**صفحه=220@
هستند كسانی كه از سطوح بالایی برخوردارند، اما آن ثروتمندان عظیمی كه بعضی شان در دنیا به نام بودند و در واقع یك نفرشان با هزاران نفر از نظر درآمد مقابله میکرد، دیگر آنها نیستند و این اولین قدم است.
ما آمدیم اموال و کارخانهها و موجودی آنها را در اختیار مردم گذاشتیم. یعنی اموالشان را به بنیاد مستضعفان دادیم، خانههایشان را به دولت دادیم - و دولت هم مال مردم است. خود این كارها كمك میکند به نزدیك شدن مردم در سطح هم. سپس آمدیم فرهنگ مصرف را در مردم ضعیف كردیم. امروز شما ملاحظه میکنید كه مردم ما علاقهی زیادی به مصرف ندارند. درست است كه هنوز به سطح كم مصرفی نرسیده ایم اما قابل مقایسه با 4 سال 5 سال قبل هم نیستیم.
مردم ما امروز به راحتی میتوانند نان دهان خودشان را بگیرند و مثلاً به جبهه بدهند یا مثلاً به یك مستحق بدهند یا خانه ی خودشان را بفروشند و خرج جبهه كنند و همچنین زنان زیورآلاتشان را؛ بنابراین، از این جهت هم به پیش رفتهایم؛ طرحهایی هم برای پیشرفت كارهای اقتصادیمان داریم؛ مثل مسأله زمین و مسالهی توسعهی کارخانههای داخلی و مسالهی بها دادن به صنایع كوچك و اشتغال زا و مسالهی ایجاد ابتكار و خلاقیت فنی كه مطرح است. و اینها پیشرفتهای ماست كه در زمینههای اقتصادی داشتیم و باز هم مسائل دیگری هست كه انسان با مطالعه در اوضاع كشور میتواند به راحتی آنها را پیدا كند.
س: نظر اسلام در مورد سرمایه داری و بزرگ مالكی چیست و از نظر شما برای تعدیل ثروت در جمهوری اسلامی چه برنامههایی باید اجرا شود؟
ج: اگر سرمایه داری به معنای این است كه كسی شخصاً مالك سرمایه ای باشد و با آن كار بكند، اسلام با این امر مخالف نیست، اما اگر سرمایه داری را بدان معنا بگیریم كه كاپیتالیسم غرب به آن ناظر است، یعنی همان سرمایه های بزرگ و استثمارخیز، البته طبیعی ست اسلام با استثمار كه نوعی ظلم است موافقتی ندارد و این كه گفتید بزرگ مالكی، بزرگ مالكی هم همین طور است و باید دید منظور از بزرگ مالكی چیست؛ مثلاً در باب زمین، بزرگ مالكی به چه میگویند و مالك بزرگ كیست. آیا آن كسی كه دو هزار هكتار زمین دارد، مالك بزرگ است؟ و یا آن كسی كه صد هكتار زمین دارد او هم مالك بزرگ است؟ این ها را باید از هم تفكیك كرد.
بنابراین امروز چون در جامعهی ما همه گونه حرف و فكر و سخنی از گوشه و كنار گفته میشود، نمیتوان روی این تعبیرات سرمایه دار و بزرگ مالك و زمین دار و غیره حكم صادر كرد؛ زیرا گاهی كه میگوییم زمین داری بد است بعد میروند مثلاً یك نفر كه سی هكتار زمین دارد از او میگیرند، درحالی كه وقتی میگویند بد است، داشتن سی هكتار و آباد كردن سی هكتار زمین نیست، بلكه داشتن سه هزار هكتار و فرض بفرمایید غصب كردن مبالغ زیادی اراضی جرم است و ایراد دارد. پس بزرگ مالكی اگر به معنای آن چیزی ست كه از آن ظلم، تبعیض، استثمار، غصب و احتكار بر میآید البته مورد نظر اسلام نیست و اسلام با آن مخالف است. اما اگر به معنای این است كه یك زندگی مرفه و متوسطی انسان داشته باشد، این