**صفحه=102@
جمهوری اسلامی به معنای یك زندگی در شأن انسان و باب انسان، هم از لحاظ تأمین نیازهای فردی و مادی انسان و هم از لحاظ تأمین نیازهای معنوی و باطنی انسان است.
س: آقای رئیس جمهور، ممكن است نظر خود را پیرامون روابط ایران و ژاپن بیان فرمایید؛ خصوصاً با در نظر گرفتن اشكالاتی كه در پروژهی ایران و ژاپن پیش آمده است؟
ج: ما هم با شما هم عقیده هستیم كه دو طرف باید سازندهتر و همعقیدهتر باشند. مشكلاتی را كه شما به آنها اشاره كردید، تنها از ناحیهی ما مسلماً نبوده است. ما بارها اعلام کردهایم كه آماده هستیم آن پروژه را كه پروژهی بزرگی هم هست به اتمام برسانیم. و اما در مورد روابط ایران و ژاپن ما كلاً هیچ انگیزهای برای سردی روابط خود با ژاپن نمیبینیم. ژاپن هم مانند دیگر كشورهای دنیا میتواند با ما دوست و دارای روابط گسترده و عمیق باشد. ما در هیأت هایی كه گاهی در طول این سه سال به ژاپن فرستادهایم این معنا را فهمیدهایم. امروز هم دربارهی این مسأله، همان طور كه نسبت به بقیهی كشورها معتقد به روابط متقابل احترام آمیز هستیم، در مورد ژاپن هم همین طور فكر میکنیم.
س: در حال حاضر هفده ماه است كه جنگ ادامه دارد و همچنان مسالهی اصلی ایران است. در این رابطه اخیراً رابطهی ایران با بعضی از كشورهای منطقه تیره شده است. آقای رئیس جمهور! آیا ممكن است نظر خودتان را در مورد آیندهی جنگ با در نظر گرفتن سه شرط ایران برای خاتمهی جنگ ابراز كنید؟
ج: به نظر ما جنگ با پیروزی ایران و با انهدام نیروهای متجاوز تمام میشود و این بدین معنا نیست كه ما مایل به صلح نیستیم، بلكه بهعکس، ما علاقهمندیم با یك صلح عادلانه به جنگ خاتمه داده شود. و این بدین معناست كه ما معتقدیم رژیم عراق نه آن شهامت و نه آن قدرت را دارد كه صلح را تحمل كند و لذا او به جنگ ادامه خواهد داد و نتیجهی ادامهی جنگ هم چیزی جز سركوب نیروهای متجاوز نیست.
س: روند سیاست خارجی ایران چگونه است؟ و در سه سال بعد از انقلاب كه روند اصلی سیاست خارجی ایران را شعار نه شرقی و نه غربی هدایت میکند، علی رغم قطع رابطه با امریكا بعد از گروگانگیری، رابطهی ایران با شوروی تیره نشده است و به نظر میرسد در بعضی از ابعاد هم گسترش پیدا كرده است. آقای رئیس جمهور، آیا ممكن است رابطهی آیندهی ایران را با این روند و با در نظر گرفتن شعار نه شرقی و نه غربی بیان فرمایید؟
ج: غرب فقط امریكا نیست و ما با امریكا به عنوان بزرگترین دشمن خود و كسی كه به ما ضربات زیادی را وارد كرده است، همچنان دارای روابط تیره هستیم و لذا آیندهی روشنی هم برای این روابط، فعلاً با وضعی كه امریكا دارد، ملاحظه نمیکنیم. اما گسترش روابط با شوروی به معنای تناقض با شعار نه شرقی و نه غربی نیست. این شعار به ما میگوید كه ما نباید دنباله رو سیاست شرقی یا غرب باشیم، اما از گسترش روابط سالم با شرق و یا غرب مانع نمیشود.
س: لوایحی از جمله اصلاحات ارضی و ملی كردن تجارت خارجی رابطهی مستقیم با مسالهی مالكیت خصوصی دارد و به نظر میرسد این لوایح با اشكالاتی از نظر انطباق با اصول شرعی مواجه شده