سرمایه تولیدی- سرمایه مستغلاتی- سرمایه بازرگانی»
هر کدام از سرمایه در اسلام احکام مخصوص به خود را داراست. به طورکلی در اسلام، ترکیب کار با سرمایه به دو صورت انجام میگیرد. اول این که شخص کارگری میگیرد و در مقابل کار او به وی اجرت میدهد. نوع دوم از ترکیب کار و سرمایه، مشارکت است که در این قسم تضمین برای سود وجود ندارد و معلوم نیست که به کارگر چقدر میرسد، البته احکام این مسائل را در آینده بیشتر توضیح خواهیم داد.
پاسخ به سؤالات
1- عدهای هستند که با اجیر کردن افراد از زمینها استفاده میکنند و برای خود سرمایه جمع میکنند. از نظر اسلام چگونه است؟ البته زمینهایی که قبلاً دیگران هم استفاده کردهاند، اجارهای.
اگر منظور حیازت است، در این مورد کارگر اجباری به کار برای کارفرما نداشته و میتواند طبق فتوای امام برای خود نیّت کند و اگر از ابزار کار کارفرما استفاده کند، ضامن ابزار است و باید اجرت آن را بپردازد و در ضمن غصب هم کرده، یعنی اگر ابزار از بین رفت، باید در مقابل آن چیزی بدهد. در مورد تذکری که دادهاند، اگر منظور از «اجارهای» زمینهای دایر است، همان گونه که قبلاً گفته شد میتوان زمین را هم اجاره داد و هم به صورت مزارعه که نوعی مشارکت است (چنان که قبلاً ذکر شد، ترکیب کار و سرمایه در اسلام به دو صورت انجام میگیرد. اول کار در مقابل اجرت و دیگر مشارکت) از آن استفاده نمود، که