حقوق ارحام خویشان و در راه ماندگان را ادا کنید که صله رحم و احسان به فقیران برای آنان که مشتاق لقای خدا هستند بهترین کار است و هم اینان رستگارند- و آن سودی که شما به رسم ربا دادید که بر اموال مردم ربا خوار بیفزایید نزد خدا هرگز نیفزاید آن زکاتی که از روی اخلاص به خدا به فقیران دادید ثوابش چندین برابر شود و دارایی خود را افزون کنند.
قرآن در این آیه اولین پایهی جلوگیری از ربا را مینهد و به مردم و مسلمانان میگوید که در ربا هیچ گونه خیری متصوّر نیست. اگرچه ممکن است تصور شود که بانکها با استفاده از ربا مقداری از پولی که در دست مردم است جمع آوری نموده و از تورم جلوگیری میکند و در ضمن میتوان این سرمایهها را به مصارف گوناگون رساند ولی قرآن میفرماید که به هیچ نحو در ربا خیر رشد وجود ندارد. اصولاً ربا برآمدگی است و «رَبَوَ» نیز به همین معناست(برآمدگی). قرآن در سوره رعد مثال جالبی در مورد مقایسهی حق باطل دارد که در آن مثال باطل را به حباب و کف روی آب تشبیه کرده است که به زودی نابود خواهد شد و در این مورد کلمهی «زَبداً رابیاً» استفاده شده که «زَبَدَ» یعنی کف و «رابی» به معنی برآمدگی است. (سوره رعد، آیه 17)
کاملاً مشخص نیست که در زمان نزول آیات فوق آیا زکاة واجب بوده است یا خیر؟ بنابراین مقصود از زکات همان انفاقات معمولی بوده که قبل از تعیین حدّ برای زکاة، مسلمین میدادهاند.