مقطع تاریخی ضرورت حفظ نظام جمهوری اسلامی ایجاب کرده است که برای محو ربا تدریجاً عمل نماییم. در صدر اسلام نیز مسئله بدین صورت بوده است.
در شریعت حضرت موسی(ع) ربا حرام بوده و خداوند در قرآن می‌فرماید که یهودی‌ها مبغوضند و یکی از دلایل این مبغوض بودن همان ربا خواری است که در دین حضرت موسی(ع) حرام بوده است.(*)
(*پاورقی: وَاَخذِهِمُ الرَّبوا وَ قَد نُهُوا عَنَهُ- نساء، 161)
در شریعت حضرت عیسی(ع) احکام حضرت موسی(ع) نسخ نشده است و اگرچه مردم کافر باشند ولی در پیش خداوند مکلّف به اجرای قوانین الهی هستند، پس احکام دین حضرت موسی و عیسی(ع) تا آمدن اسلام، احکام رسمی الهی جزء وظایف انسان‌ها بوده است و زمانی که حضرت محمد(ص) به پیامبری مبعوث شدند ربا حرام بوده است و در هیچ جای سیره‌ی پیامبر دیده نشده که ایشان ربا را تجویز کرده باشند ولی زمانی که خواستند جلوی آن را بگیرند مرحله به مرحله پیش رفتند.
آیات قرآن در ارتباط با ربا
اکنون به مطالعه آیاتی که در این باره نازل شده است می‌پردازیم:
«فَآت ذاالقُربی حَقَهُ وَالمسکینَ وَابنَ السَبیل ذلکَ خَیرٌ للذینَ یُریدونَ وَجهَ اللهِ واُولئکَ همُ المُفلحون- وَ ما اتَیتُم مِن رباً لِیربُو فی اَموال الناس فَلایَربوا عِندَاللهِ وَما اَتَیتُم منّ زکوةٍ تُریدونَ وجهَ اللهِ فَاُولئک هُم المُضعِفونَ» (روم-38 و 39)