کلمات و مصالح فکری وجود دارد و او می آید این ها را تنظیم می کند و بعد از بین آنها چیز تازه ای در می آورد یا یک فیلسوف که یک فکر فلسفی تازه دارد یک سلسله مطالعات فلسفی می کند سال ها از استاد از کتابخانه استفاده می کند و بعد از مجموعۀ آنچه را که تاکنون آموخته است از درونِ آموخته ها یک فکر تازه ای برایش پیدا می شود پس آگاهی اش متکی به یک زمینه های سابق ذهنی، اکتسابی، اندیشه ای، استدلالی است ولی در مورد پیغمبر مسئله به این صورت نیست، زمینۀ ذهنی از نظر صفای روح و وسعت فکر آماده است ولی به هیچ وجه آنچه را که از خدا فراگرفته متکی به آن چیزهایی که قبلا خودش می دانسته نیست، جرقه ای نیست که از درون اندیشه های شخصی او بیرون بیاید فکری نیست که از مجموع کتاب و تمدن و فلسفه و آداب و اندیشۀ محیط خودش سر در بیاورد.
پس وحی مجموعۀ تعالیم و آگاهی های خالصی است که از طرف خدا به شخص مبعوث و منتخب نازل می شود و هدف ارشاد و رسالت خلق را دارد یعنی این مطالبی که می آموزد و برایش می آید، برای یک رسالتی در مورد دیگران است و همین جا به این نکته اشاره کنیم که تعالیم انبیاء برخاسته از محیط و از شرایط اقتصادی و اجتماعی جامعه نیست از رشد ابزار تولید و توزیع نیست، از نوع جبر طبقاتی جامعه نیست، تعالیمش از این ها الهام نگرفته، ولی مسئلۀ ظریف اینجاست که تعالیم پیغمبر و رسالت پیغمبر متناسب با نیاز جامعه و با شرایط جامعه است و دقیقا بعثت در یک زمینه مساعدی است، یعنی همان طور که شخص مبعوث آدم مناسبی برای بعثت است محیطی هم که این رسالت در آن محیط سر درمی آورد محیطی است که اقتضا می کرده و در یک شرایط تاریخی قرار داشته است که ایجاب می کرده است که این چنین پیامی و رسالتی به وجود بیاید برای اینکه کار خدا عبث، بی حساب نیست و شاید نکته ای که اشتباه ایجاد کرده، برای بعضی از جامعه شناس ها و تحلیگران اجتماعی همین جا باشد.
لذا حضرت موسی در یک شرایطی آمده که این قوم به بند کشیدۀ اسارت زده در حال انفجار بوده و آن شدت ناراحتی و فشار ایجاب می کرد که برایش یک پیام بیاید. آن وقت تصور می کنند چون این جامعه تشنۀ آمدن یک پیام بوده می گویند لابد این پیام از درون همین جامعه جوشیده در حالی که ما می گوییم